در سال 1371 بر اساس پیشنهادی مبنی بر لزوم کنترل کیفیت پژوهش‌های انجام شده در مرکز تحقیقات نیرو به نیابت از طرف کارفرما به منظور ایجاد اطمینان از کیفیت و مشتری گرایی واحدی به نام «دفتر کنترل کیفیت» تشکیل گردید.
روند شکل‌گیری و توسعه این دفتر، قریب به دو سال منجر به ایجاد سیستم تضمین کیفیت و سپس اخذ استاندارد مدیریت کیفیت ISO 9001 در سال 1374 به عنوان اولین مرکز تحقیقاتی در خاورمیانه گردید. (بنا به تایید رئیس سازمان استاندارد وقت)
در سال 1378 به تأسیس پژوهشگاه نیرو و اهداف و استراتژی‌های مدیریت آن در ایجاد سازمانی بهرهور، این دفتر به «دفتر مدیریت کیفیت و بهره‌وری» تغییر نام داد و با استخدام و آموزش پرسنل متخصص در این زمینه حرکت خود را به سوی سیستم‌دهی کیفیت و بهره‌وری ادامه داد.
ضرورت ایجاد نظام برنامه‌ریزی در کنار نظام مدیریت کیفیت به تشکیل معاونتی به نام «معاونت برنامه‌ریزی و بهبود کیفیت» انجامید که از آن به بعد تمامی وظایف مدیریت یاد شده به این معاونت منتقل گردید و با همکاری و حمایت مدیریت ارشد، اقدامات شایسته‌ای از جمله:
- تدوین و اجرای برنامه استراتژیک پژوهشگاه نیرو
- اخذ گواهینامه EFQM
- ایجاد نظام مدیریت پروژه (PMBOK)
- تدوین مدل شایستگی با همکاری شرکت فرانسوی
- استقرار نظام مدیریت دانش و ...
صورت گرفت. در نهایت در سال 1394 با تغییر مأموریت‌های ابلاغی از طرف وزارت نیرو و تغییر ساختار سازمانی، معاونت برنامه‌ریزی با حفظ تمامی وظایف به «مدیریت برنامه‌ریزی و کیفیت» تغییر یافت.
در حال حاضر مدیریت برنامه‌ریزی و کیفیت پژوهشگاه نیرو مشتمل بر بخش‌های برنامه‌ریزی، بودجه‌ریزی، مديريت تشکیلات، تضمین کیفیت،مدیریت پروژه، راهبری سيستم EPM، مديريت صندوق بهره‌وری پژوهشگران و راهبری نظام مدیریت دانش زیر نظر مستقیم واحد ریاست پژوهشگاه نیرو در حال فعالیت می‌باشد.