چالش تشکیل جزایر گرمایشی در کلانشهرها/ مدیریت مصرف برق خانگی راهکار عبور از تابستان است
مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی در پژوهشگاه نیرو گفت: مصرف برق در این بخش خانگی انعطافپذیری بالایی داشته و مشترکان در صورت دریافت آموزش و سیگنالهای مناسب، با تعویق یا کاهش مصرف برق میتوانند نقش بسزایی در مدیریت پیک بار و نیز مصرف انرژی الکتریکی شبکه سراسری برق کشور ایفا کنند.
01 مرداد 1403 13:12
به گزارش پایگاه خبری پژوهشگاه نیرو به نقل از پاون، "وهاب مکاریزاده" تشریح کرد: تامین پایدار انرژی الکتریکی همواره مهمترین دغدغههای وزارت نیرو بوده است. به این منظور وزارت نیرو تلاش کرده است با توسعه ظرفیتهای تولید، انتقال و توزیع و با مشارکت بخش عمومی و خصوصی کشور جوابگوی تقاضای روز افزون برق مصرفی باشد. لیکن بنا به محدودیتهای منابع هیدروکربوری، اکولوژیکی، اقتصادی و انتشار آلایندهها تنها توانسته است بخشی از افزایش تقاضای برق را با این روش برآورده کند.
روش دیگری که صنعت برق کشور در سالهای اخیر به طور جدی در دستور کار خود قرار داده است، مدیریت بار و مصرف انرژی در ماههای گرم سال بوده است که با ارائه مشوقهای مختلف مالی، مشارکت مصرف کنندگان بزرگ انرژی را برای کاهش مصرف در زمانهای مورد نظر شرکت توزیع برق به بدست آورده است.
وی ادامه داد: بهرغم این تلاشها، در برخی سالها بنا بر دلایل اقلیمی همانند کاهش بارشها، تابستانهای بسیار گرم و زمستانهای بسیار سرد، تامین برق کشور با چالش مواجه شده و به ناچار خاموشیهای برنامهریزی شده و یا غیربرنامهریزیشده اتفاق افتاده است.
مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی در پژوهشگاه نیرو بیان کرد: داخل کلانشهرها، تراکم ساختمانهای بلند مرتبه، سطوح آسفالت بزرگراهها و خیابانها، ترافیک و تقاضای بسیار زیاد سفرهای درون شهری روزانه، تولید و انتشار گازهای گلخانهای و آلاینده موجب تشکیل جزایر گرمایی و افزایش هر چه بیشتر درجه حرارت داخل شهرها میشود و در ماههای گرم سال تقاضای استفاده از سیستمهای تهویه مطبوع را بیش از پیش افزایش میدهد.
وی افزود: این امر علاوه بر چالشهای افزایش نیاز به سرمایهگذاری در زیرساختهای انرژی و افزایش بیشتر تقاضای مصرف سوختهای فسیلی نیروگاهها، موجب ناپایداری شبکه برق، بروز خاموشی و اثرات منفی بر زندگی و کسب و کار مردم در این شهرها میشود. از طرف دیگر، توسعه زیرساختهای انرژی به منظور تامین پیک بار در ساعات محدودی از سال، غیر اقتصادی بوده و به هیچ وجه از سوی کارشناسان توصیه نمیشود.
مکاریزاده عنوان کرد: افزایش تعرفه فروش برق در ساعات پیک، مشارکت صنایع بزرگ و مشترکان دیگر در کاهش بار مصرفی و یا مدیریت آن و استفاده از ظرفیت تولیدات پراکنده چه خورشیدی و چه موتورهای رفت و برگشتی میتواند راهکارهای منطقی موازنه عرضه و تقاضای انرژی در ساعات پیک شبکه برق سراسری باشد که هم اکنون کم و بیش توسط صنعت برق کشور اجرا میشود.
وی افزود: صنعت برق برنامههای متنوعی برای مدیریت مصرف اعمال میكند. برای داشتن سیستم پایدار انرژی و گذراندن ناترازیها، مسئولیت تنها بر عهده وزارت نیرو و برق نیست.
نحوه استفاده از این تجهیزات برقی در بخش خانگی اهمیت دارد
مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی در پژوهشگاه نیرو اظهار داشت: در بخش خانگی، علاوه بر راندمان و توان مصرفی وسایل برقی، زمان و نحوه استفاده از این تجهیزات نیز بسیار مهم و تعیینکننده است. همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، مصرف برق در این بخش انعطافپذیری بالایی داشته و مشترکان در صورت دریافت آموزش و سیگنالهای مناسب، با تعویق یا کاهش مصرف برق میتوانند نقش بسزایی در مدیریت پیک بار و نیز مصرف انرژی الکتریکی شبکه سراسری برق کشور ایفا کنند.
وی ادامه داد: لذا، برنامههای کاهش مصرف انرژی الکتریکی در بخش خانگی باید ضمن در نظر گرفتن اولویتهای اجتماعی غالب مخاطبان، آنها را به مشارکت در برنامه تشویق کرده و در نهایت منجر به تغییر رفتار مشترکان در بلند مدت شود. در این راستا، معرفی صحیح برنامههای تدوین شده و اطلاعرسانی دقیق در مورد نحوه مشارکت و دریافت پاداش توسط مشترکان نقش بسزایی در موفقیت این برنامهها خواهد داشت.
راهکار مدیریت مصرف چیست؟
این کارشناس انرژی در بخش دیگر سخنان خود گفت: عامل دیگر در مشارکت مشترکان، در نظر گرفتن فرهنگ مخاطب در هنگام طراحی و معرفی برنامههای مدیریت مصرف است. در علم روانشناسی اجتماعی، انسانها عموما به چهار دسته گروهبندی میشوند. در این تقسیمبندی، فردگرایی افقی با خوداتکایی، جمع گرایی افقی با وابستگی متقابل و اجتماعپذیری، جمعگرایی عمودی با یکپارچگی خانوادگی و قومگرایی و در نهایت فردگرایی عمودی با لذتگرایی و رقابتجویی مرتبط است.
مکاریزاده ادامه داد: استفاده از این تقسیمبندی به منظور شناسایی ویژگیهای مطلوب برنامههای اجرایی برای مشترکان هدف، بر موفقیت آن میافزاید. به طور کلی، برنامههای مدیریت مصرف به نحوی تدوین میشوند که برای افراد فردگرای جامعه مطلوب باشند، چرا که یک انتخاب و عمل فردی است و اداش فردی به دنبال داردهمچنین پاداش براساس عملکرد انفرادی و نه براساس سهم مصرفکننده در یک مشارکت جمعی پرداخت میشود.
مدیر گروه پژوهشی مدیریت انرژی در پژوهشگاه نیرو گفت: بهرهمندی از نتایج برنامههای مدیریت مصرف نیازمند ارائه آموزش مکفی به مشترکان برای انجام اقدامات مناسب به ویژه در ساعات اوج بار است. این مهم مستلزم اجرای چند راهکار ساده از سمت مشترکان است.
وی ادامه داد: اجتناب از روشن کردن لامپ اضافی در هر ساعت از شبانهروز و خصوصا در طول روز و اجتناب از بهکارگیری اتو، لباسشویی، ظرفشویی و جاروبرقی در ساعات اوج بار و ترجیحاً ساعات میانباری، از جمله این راهکارها است.
مکاریزاده افزود: برنامهریزی تفریحات بیرون از منزل مانند بازدید از کتابخانه، استخر و ورزشهای آبی در ساعات اوج بار در روزهای گرم تابستان، تنظیم دمای محیط خانه در تابستان، بین 24 تا 26 درجه سانتیگراد و خاموش کردن وسیله سرمایشی در هنگام عدم حضور در خانه و تعمیر و نگهداری بهموقع و مناسب سیستمهای تهویه مطبوع هم از دیگر اقدامات در این راستا است.
وی در پایان گفت: خاموشی یا کاهش بار تلویزیون، کامپیوتر و وسایل پخت و پز برقی در ساعات اوج، بسته نگه داشتن پردهها برای جلوگیری از ورود اشعه خورشید و کمتر گرم شدن خانه در روز، جدا کردن وسایلی مانند تلویزیون و ضبط صوت از پریز در صورت عدم استفاده از آنها و پرهیز از باز و بسته کردن مکرر یخچال و فریزر و چیدمان مناسب مواد غذایی در آنها میتوانند از دیگر برنامهها برای مدیریت مصرف در بخش خانگی باشد.